OCMW Gent helpt actief bij opnemen van rechten.
In de strijd tegen armoede is het automatisch toekennen van rechten een ontzettend belangrijke maatregel. Mensen die het moeilijk hebben om rond te komen, weten immers niet altijd dat ze recht hebben op bepaalde kortingen, premies, andere tegemoetkomingen of vormen van ondersteuning. Ook kan de administratie om het recht op te nemen een te hoge drempel zijn.

Om die onderbescherming aan te pakken, koos het Gentse stadsbestuur duidelijk voor een pro-actieve dienstverlening. Dat betekent dat je als OCMW niet wacht tot de mensen bij je aankloppen, maar actief op zoek gaat naar mensen die hun rechten niet kennen of opnemen.

In de commissie Welzijn vroeg ik na bij OCMW-voorzitter en schepen bevoegd voor armoedebestrijding Rudy Coddens welke vooruitgang Gent heeft geboekt op het vlak van automatische toekenning van rechten.

Enkele opvallende elementen uit het antwoord:

• Een proefproject bij het OCMW waarbij in de regio Gent Zuid een extra maatschappelijk werker werd ingezet om de rechten van cliënten te verkennen, zorgde voor een stijging van 22% in de take up van sociale voordelen. De werking wordt verder uitgerold.
• Ook het project ‘Kinderen eerst’, waarbij maatschappelijk werkers van het OCMW op scholen aanwezig zijn, zorgt voor een sterkere toeleiding.
• De nieuwe Europese regelgeving op het vlak van gegevensbescherming (GDPR) bemoeilijkt het toekennen van rechten via kruising van gegevens.

Schepen Coddens gaf aan dat het OCMW blijvend op zoek gaat naar verdere automatisering en vaak ook vereenvoudiging voor het toekennen van sociale rechten en voordelen.
Meer weten? Lees dan het volledige antwoord hieronder:

OCMW Gent zet sterk in automatisch of proactief toekennen van rechten.

Via de koppeling van datastromen en gegevenskruising proberen we hier vooruitgang te boeken. Bijvoorbeeld op basis van gegevens uit de kruispuntbank sociale zekerheid detecteerden we mensen met een inkomensvervangende tegemoetkoming  die vermoedelijk recht hebben op aanvullende financiële hulp vanuit OCMW Gent. Zij werden hierover gecontacteerd.

Mensen met leefloon krijgen automatisch binnen de twee weken recht op het laagste tarief in de sociale restaurants via de UiTPAS.

De strikte privacywetgeving en de invoering van de GDPR maken dit proces niet gemakkelijk. Ook zijn de bovenlokale datastromen vaak onvoldoende performant.

Er werden ook heel wat projecten opgezet om proactief rechten te realiseren.

Het pilootproject met de rechtenmaatschappelijk werker in Gent Zuid en het project Kinderen eerst worden zeer positief geëvalueerd. Na afloop van het project in Gent-Zuid zagen we een stijging van 22% in de take up van sociale voordelen voor gekende cliënten. Binnen ‘kinderen eerst’ werden bijvoorbeeld 12 mensen toegeleid naar leefloon in één semester, toen we met het project actief waren op 26 scholen.

Daarnaast was er een project dat focuste op financiële voordelen voor 65 plussers. Een breedschalige communicatiecampagne (met onder meer broodzakken) focuste op de inkomensgarantie voor ouderen (IGO), de tegemoetkoming hulp aan bejaarden (THAB) en de zorgverzekering. Er volgden nadien duidelijk meer informatievragen en vragen naar ondersteuning bij de aanvraag.

Verder zien we dat outreachend werken, zowel in de vorm van zitdagen op locatie als samenwerking met partners die doorverwijzen of een vast contactpersoon krijgen, een essentieel element is in het tegengaan van onderbescherming. Ook in de lokale dienstencentra werd daarom verder ingezet op antennemedewerkers en buurtzorgers.

Algemeen kan gesteld worden dat (vol)automatische toekenning het beste werkt. Maar ook hier valt soms een groep uit de boot, omdat de randvoorwaarden niet in orde zijn, bv geen adres of verhoogde tegemoetkoming niet in orde.

Wat gebeurt er nu naar de toekomst toe?

Uit het pilootproject in Gent Zuid detecteerden we de 6 belangrijkste sociale voordelen om deze verder uit te rollen. Hiervoor nemen we een extra Rechten Maatschappelijk werken in dienst.

We wensen op termijn Kinderen Eerst verder uit te rollen. Zo is er het voorstel binnen “Gent Over Morgen” om 6 begeleiders extra in te zetten op scholen of plaatsen waar jonge gezinnen komen.

We gaan op zoek naar verdere automatisering en vaak ook vereenvoudiging voor het toekennen van sociale rechten en voordelen, maar blijven hier wel vaak afhankelijk van bovenlokale processen.

We blijven hier alvast op inzetten en opportuniteiten onderzoeken.