(Letterlijk: tussenkomst GAS-beleid op de gemeenteraad van november 2014)

De stad heeft er een lang traject op zitten om vandaag de nieuwe Beleidsnota over de Gemeentelijke Administratieve Sancties aan de Gemeenteraad voor te leggen. Een lang traject, omdat verschillende koninklijke besluiten op zich lieten wachten, maar ook omdat er heel wat overleg heeft plaatsgevonden: overleg met het parket en andere belangrijke partners in de uitvoering van het GAS-beleid, maar ook overleg met het middenveld door middel van een Trefdag in april.

In wat volgt wil ik me beperken tot het luik dat minderjarigen betreft.

In die zin moet ik starten met een en ander in het juiste perspectief te plaatsen: wanneer we in Gent spreken over GAS en minderjarigen, dan gaat het, niettegenstaande het beeld dat soms bij de mensen leeft, over een heel kleine minderheid. In 2013 was er in Gent in totaal sprake van 4865 Gemeentelijke Administratieve Sancties. Slechts 46 daarvan gingen naar minderjarige Gentenaars. Dat is nog niet eens 1 procent. Het ging bovendien in op 1 na alle gevallen over zogenaamde GAS 1, dat zijn de kleine overtredingen op gemeentelijke verordeningen, zoals bijvoorbeeld wildplassen.

Het is in dit licht dat de sp.a-fractie zeer tevreden is met twee specifieke elementen in deze beleidsnota:

• Ten eerste: de stad Gent gaat de minimumleeftijd waarop iemand een Gemeentelijke Administratieve Sanctie kan krijgen, niet verlagen van 16 naar 14 jaar. Dat is een keuze die ik toejuich. Jongeren worden naar mijn inzien al veel te vaak geviseerd in de samenleving en wanneer, zoals we uit de cijfers kunnen vaststellen, er zich in de feiten amper problemen stellen, dan is het maar wat logisch om daaraan ook de beleidskeuzes te koppelen.
• Ten tweede: de stad Gent kiest ervoor om de zogenaamde GAS 2 en GAS 3 enkel door het parket te laten behandelen. GAS 2 en GAS 3 zijn nl. ernstigere inbreuken zoals vandalisme, diefstal en geweldpleging. Minderjarigen die zich hieraan schuldig maken, moeten volgens ons inderdaad opgevolgd worden door het jeugdparket, waar men over de juiste expertise beschikt om de achtergrond van de feiten te onderzoeken en tot passende maatregelen te komen.

In de beleidsnota GAS lezen we wel enkele zaken waarover nog onduidelijkheid bestaat en waarvan we u willen vragen om nauw toe te zien op de toepassingen en de mogelijkheden tot evaluatie.

• Ten eerste is het in de nota niet helemaal duidelijk waarvoor het zogenaamde ‘alternatief traject’ wel en niet zal worden toegepast. Dit alternatieve traject geldt voor jongeren onder de 16 die een overtreding van het type GAS 1 begaan. Deze jongeren en hun ouders kunnen een vermanende brief van de Burgemeester krijgen. Tijdens de bespreking in de commissie stelde u ons enigszins gerust door te verduidelijken dat het niet de bedoeling is dat een 8-jarige die in het park tegen een boom heeft geplast een boze brief in de bus krijgt, maar dat het gaat om meer complexe en problematische situaties. We herhalen hier wel onze twee vragen ter zake:
  • om dit enkel toe te passen in die gevallen waar er geen enkele betwisting bestaat over het feit dat de minderjarige de overtreding beging;
  • en om deze gevallen heel goed te registreren zodat we dit nieuwe luik binnen de commissie Algemene zaken grondig kunnen evalueren.

• Een andere bezorgdheid betreft de procedure van ouderlijke betrokkenheid. Concreet betekent dit dat de GAS-ambtenaar van de stad Gent de mogelijkheid heeft om bij een GAS1-overtreding door een minderjarige na te gaan of de ouders zelf voldoende opvoedkundige maatregelen hebben getroffen. We denken dat de mensen van de Gentse Jeugdraad hierbij terecht enkele vraagtekens hebben geplaatst: het is immers niet duidelijk op basis van welke criteria die opvoedkundige maatregelen zullen worden beoordeeld. Bovendien heeft een sanctionerend ambtenaar een juridische en geen pedagogische scholing. Wij waren tevreden om tijdens onze bespreking in de commissie van de aanwezige sanctionerend ambtenaar te horen dat daar ook bij de dienst zelf enige terughoudendheid rond bestaat. Daarom herhalen wij ook graag de vraag om de situaties waarin de procedure van ouderlijke betrokkenheid wordt toegepast, goed bij te houden met het oog op een evaluatie binnen de commissie Algemene zaken.